Sulfid boýaglary çylşyrymly molekulýar gurluşy bolan kükürdi öz içine alýan boýaglaryň bir görnüşidir. Adatça kükürt ýa-da natriý polisulfid bilen gyzdyrylan, ýagny wulkanlaşdyrylan käbir ysly aminlerden, aminofenollardan we beýleki organiki birleşmelerden ýasalýar.
Sulfid boýaglary esasan suwda eremeýär we boýag bolanda natriý sulfidinde ýa-da aşgar ätiýaçlandyryş tozy ergininde eremeli, süýüm siňdirilenden soň reňk görkezmek üçin oksidlenýär.
Kükürt boýaglaryna syn
Wulkanizlenen boýaglar 1873-nji ýyldan bäri ilkinji gezek sellýuloza süýümini boýamak üçin öndürilýär we önümçilik prosesi birneme ýönekeý, kükürt ýa-da natriý polisulfid bilen garylan we gyzdyrylan ysly aminlerden ýa-da fenolik birleşmelerden ýasalýar. Arzan bahaly, ulanmak aňsat, rak keseline gözegçilik ýok, ýuwmagyň çaltlygy we günüň çaltlygy bilen meşhur boýag. Şeýle-de bolsa, suwda eräp bilmeýän boýaglaryň bir topary bolany üçin, boýalanlarynda, aşgar sulfid ergininde erän limon natriý duzuna, adam süýümini boýandan soň, oksidlenenden soň süýümde eräp bolmaýan ýagdaýa öwrülýär, şonuň üçin boýamak prosesi bolýar çylşyrymly we güýçli aşgar şertlerinde ýüň, ýüpek we beýleki belok süýümleri üçin ulanylyp bilinmez.
Şonuň üçin wulkanizirlenen boýaglar esasan sellýuloza süýümlerini boýamakda, esasanam pagta matalarynyň gara önümlerini boýamakda ulanylýar, sulfid boýaglarynyň iki reňki çylşyrymly molekulýar gurluşy bolan kükürt saklaýan boýaglaryň bir görnüşi. Adatça kükürt ýa-da natriý polisulfid bilen gyzdyrylan, ýagny wulkanlaşdyrylan käbir ysly aminlerden, aminofenollardan we beýleki organiki birleşmelerden ýasalýar.
Sulfid boýaglary esasan suwda eremeýär we boýag bolanda natriý sulfidinde ýa-da aşgar ätiýaçlandyryş tozy ergininde eremeli, süýüm siňdirilenden soň reňk görkezmek üçin oksidlenýär.
Kükürt boýaglaryna syn
Wulkanizlenen boýaglar 1873-nji ýyldan bäri ilkinji gezek sellýuloza süýümini boýamak üçin öndürilýär we önümçilik prosesi birneme ýönekeý, kükürt ýa-da natriý polisulfid bilen garylan we gyzdyrylan ysly aminlerden ýa-da fenolik birleşmelerden ýasalýar. Arzan bahaly, ulanmak aňsat, rak keseline gözegçilik ýok, ýuwmagyň çaltlygy we günüň çaltlygy bilen meşhur boýag. Şeýle-de bolsa, suwda eräp bilmeýän boýaglaryň bir topary bolany üçin, boýalanlarynda, aşgar sulfid ergininde erän limon natriý duzuna, adam süýümini boýandan soň, oksidlenenden soň süýümde eräp bolmaýan ýagdaýa öwrülýär, şonuň üçin boýamak prosesi bolýar çylşyrymly we güýçli aşgar şertlerinde ýüň, ýüpek we beýleki belok süýümleri üçin ulanylyp bilinmez.
Şonuň üçin wulkanizirlenen boýaglar esasan sellýuloza süýümlerini boýamakda, esasanam birnäçe reňkli pagta matalarynyň gara önümlerini boýamakda ulanylýar.kükürt garawekükürt gök
kükürt goýy goňur gd kükürt goňur boýag
kükürt gyzyl reňk gyzyl lgf
kükürt goňur 10 sary goňur reňk
kükürt sary 2 sary poroşok
kükürt bordo 3b kükürt gyzyl poroşok
iň giňden ulanylýar.
Ikinjiden, sulfid boýaglaryny boýamak mehanizmi
Sulfid boýagy azalýar we boýag erginine ereýär we emele gelen boýag leýkohromasy sellýuloza süýümleri bilen adsorbsirlenýär we sellýuloza süýümleriniň islenýän reňkini görkezmek üçin howa okislenmesi bilen bejerilýär. Himiki reaksiýa formulasy
DS-SO3Na + Na2S → D-SNa + Na2S2O3
Sulfid boýag ene-atasynyň süýüme ýakynlygy ýok we düzüminde wodorod sulfid toparyna (1 Sx 1) azalýan kükürt baglanyşyklary (1 S 1), disulfid baglanyşyklary (1 s - S) ýa-da polisulfid baglanyşyklary (1 Sx 1) bar. SNa) natriý sulfidini azaldýan serişdeleriň täsiri astynda we suwda ereýän leýkohrom natriý duzuna öwrülýär. Leýkohromlaryň sellýuloza süýümleri üçin gowy ýakynlygynyň sebäbi boýag molekulalarynyň has uludygy, bu bolsa öz gezeginde süýümleriň arasynda has uly van der Waals güýçlerini we wodorod baglanyşyk güýçlerini öndürýär.
Iii. Kükürt boýaglarynyň klassifikasiýasy
Sulfid boýaglaryny dört kategoriýa bölmek bolar:
1, poroşok sulfid boýagy
Boýag gurluşynyň umumy formulasy: DSSD, adatça ulanylandan soň erän natriý sulfid gaýnadyşyny ulanmaly.
2, gidrolitiki sulfid boýaglary
Boýag gurluşynyň umumy formulasy: D-SSO3Na, bu görnüşli boýag adaty sulfid boýaglaryny natriý sulfitden ýa-da natriý bisulfit bejergisinden ýasalýar, boýaglarda suwda ereýän toparlar bar, şonuň üçin suwda ereýär, ýöne boýag azaldýan serişdeleri öz içine almaýar, ýakynlygy ýok süýümler üçin, matada ulanylýan asma pad boýag usuly.
3, suwuk sulfid boýagy
Boýag gurluşynyň umumy formulasy: D-SNa, belli bir mukdarda azaldýan serişdäni öz içine alýar, boýag erän leptohroma öňünden azalýar.
1936-njy ýyla çenli wulkanizlenen boýag täjirçilik görnüşi hökmünde poroşok görnüşinde bolupdy. Ulanylanda, tozan wulkanizirlenen boýag, ony eritmek üçin wulkanizirlenen, gazlandyrylan kül suwly ergini bilen gaýnatmak üçin bilelikde gyzdyryldy. 1936-njy ýylda Amerikanyň Birleşen Ştatlaryndan Jon Le Klester öňünden peseldilen gowy, gaty durnukly sulfid boýag konsentrirlenen erginini ýasady we häzirki wagtda suwuk sulfid boýagy diýlip atlandyrylýan patent aldy.
4, daşky gurşawa arassa sulfid boýagy
Önümçilik döwründe boýag süzgüçlerine arassalanýar, ýöne kükürdiň we polisulfidiň mukdary adaty sulfid boýaglaryndan has pesdir. Boýag ýokary arassalygy, durnukly peseliş derejesi we gowy geçirijiligi bar. Şol bir wagtyň özünde, boýag wannasynda glýukozany we ätiýaçlandyryş tozyny ikili azaldýan serişde ulanylýar, bu diňe bir sulfid boýagyny azaldyp bilmän, daşky gurşawy goramakda hem rol oýnap biler.
Dördünjiden, sulfid boýaglaryny boýamak prosesi
Wulkanizasiýa boýag prosesini aşakdaky dört basgançaga bölmek bolar:
1. Boýaglaryň azalmagy
Sulfid boýaglaryny azaltmak we eritmek birneme aňsat we natriý sulfidi köplenç aşgar serişdesi hökmünde hereket edýän azaldýan serişde hökmünde ulanylýar. Leýkoforyň gidrolizlenmeginiň öňüni almak üçin gazlandyrylan kül ýaly maddalary dogry goşup bolýar, ýöne hammamyň aşgazany azaltmak gaty güýçli bolup bilmez, ýogsam boýagyň peselmegi haýal bolar.
2, boýag erginindäki boýag süýüm bilen adsorbsion
Sulfid boýagynyň leýkofory boýag ergininde anion ýagdaýynda bar, sellýuloza süýümine gönüden-göni häsiýetleri bar, süýümiň üstünde ýerleşdirilip, süýümiň iç tarapyna ýaýradylyp bilner. Kükürt boýaglarynyň sellýuloza süýümlerine gönüden-göni eýeçiligi pes, köplenç kiçi hammam gatnaşygy ulanylýar, degişli elektrolitleri goşmak bilen has ýokary temperaturada boýag tizligini, tekizlemäni we geçirijiligini ýokarlandyryp biler.
3, okislenme bejergisi
Süýüme boýagdan soň, islenýän reňk görkezmek üçin kükürt boýag leýkusy okislenmeli. Okislenme wulkanizlenen boýaglar boýalandan soň möhüm ädimdir. Ansat oksidlenen wulkanizlenen boýag, ýuwmak we howa çalmak arkaly boýagdan soň howa bilen okislenip bilner, ýagny howany okislenme usuly; Okislenmek aňsat bolmadyk käbir sulfid boýaglary üçin okislenmegi öňe sürmek üçin oksidleýji serişdeler ulanylýar.
4. Gaýtadan işlemek
Bejergiden soň arassalamak, ýaglamak, siňdirişe garşy we reňk düzeltmek bar. Matadaky galyndy kükürdi azaltmak we matanyň çişmeginiň öňüni almak üçin boýagdan soň kükürt boýaglary doly ýuwulmalydyr, sebäbi boýagdaky kükürt we aşgazan sulfidindäki kükürt howada oksidlenip, kislotanyň döremegine sebäp bolar. sellýuloza süýüminiň gidrolizi we süýümiň çişligini peseldýär. Şol sebäpden, karbamid, trisodium fosfat, süňk ýelimi, natriý asetat we ş.m. ýaly çişmä garşy ýitiriji serişdeler bilen bejermek mümkin, wulkanizlenen boýaglaryň günleşmegini we sabyn tizligini ýokarlandyrmak üçin reňk boýalandan soň kesgitlenip bilner. Reňkleri bejermegiň iki usuly bar: metal duzy bejermek (meselem: kaliý dihromaty, mis sulfat, mis asetat we bu duzlaryň garyndysy) we kationiki reňk kesgitleýji serişdäni bejermek.
iň köp ulanylýan gara we wulkanizirlenen gök.
Ikinjiden, sulfid boýaglaryny boýamak mehanizmi
Sulfid boýagy azalýar we boýag erginine ereýär we emele gelen boýag leýkohromasy sellýuloza süýümleri bilen adsorbsirlenýär we sellýuloza süýümleriniň islenýän reňkini görkezmek üçin howa okislenmesi bilen bejerilýär. Himiki reaksiýa formulasy
DS-SO3Na + Na2S → D-SNa + Na2S2O3
Sulfid boýag ene-atasynyň süýüme ýakynlygy ýok we düzüminde wodorod sulfid toparyna (1 Sx 1) azalýan kükürt baglanyşyklary (1 S 1), disulfid baglanyşyklary (1 s - S) ýa-da polisulfid baglanyşyklary (1 Sx 1) bar. SNa) natriý sulfidini azaldýan serişdeleriň täsiri astynda we suwda ereýän leýkohrom natriý duzuna öwrülýär. Leýkohromlaryň sellýuloza süýümleri üçin gowy ýakynlygynyň sebäbi boýag molekulalarynyň has uludygy, bu bolsa öz gezeginde süýümleriň arasynda has uly van der Waals güýçlerini we wodorod baglanyşyk güýçlerini öndürýär.
Iii. Kükürt boýaglarynyň klassifikasiýasy
Sulfid boýaglaryny dört kategoriýa bölmek bolar:
1, poroşok sulfid boýagy
Boýag gurluşynyň umumy formulasy: DSSD, adatça ulanylandan soň erän natriý sulfid gaýnadyşyny ulanmaly.
2, gidrolitiki sulfid boýaglary
Boýag gurluşynyň umumy formulasy: D-SSO3Na, bu görnüşli boýag adaty sulfid boýaglaryny natriý sulfitden ýa-da natriý bisulfit bejergisinden ýasalýar, boýaglarda suwda ereýän toparlar bar, şonuň üçin suwda ereýär, ýöne boýag azaldýan serişdeleri öz içine almaýar, ýakynlygy ýok süýümler üçin, köplenç matada ulanylýan asma pad boýag usuly.3, suwuk sulfid boýagy
Boýag gurluşynyň umumy formulasy: D-SNa, belli bir mukdarda azaldýan serişdäni öz içine alýar, boýag erän leptohroma öňünden azalýar.
1936-njy ýyla çenli wulkanlaşdyrylan boýag täjirçilik görnüşi hökmünde poroşok görnüşinde bolupdy. Ulanylanda, tozan wulkanizirlenen boýag, ony eritmek üçin wulkanizirlenen, gazlandyrylan kül suwly ergini bilen gaýnatmak üçin bilelikde gyzdyryldy. 1936-njy ýylda Amerikanyň Birleşen Ştatlaryndan Jon Le Klester öňünden peseldilen gowy, gaty durnukly sulfid boýag konsentrirlenen erginini ýasady we häzirki wagtda suwuk sulfid boýagy diýlip atlandyrylýan patent aldy.
4, daşky gurşawa arassa sulfid boýagy
Önümçilik döwründe boýag süzgüçlerine arassalanýar, ýöne kükürdiň we polisulfidiň mukdary adaty sulfid boýaglaryndan has pesdir. Boýag ýokary arassalygy, durnukly peseliş derejesi we gowy geçirijiligi bar. Şol bir wagtyň özünde, boýag wannasynda glýukozany we ätiýaçlandyryş tozyny ikili azaldýan serişde ulanylýar, bu diňe bir sulfid boýagyny azaldyp bilmän, daşky gurşawy goramakda hem rol oýnap biler.
Dördünjiden, sulfid boýaglaryny boýamak prosesi
Wulkanizasiýa boýag prosesini aşakdaky dört basgançaga bölmek bolar:
1. Boýaglaryň azalmagy
Sulfid boýaglaryny azaltmak we eritmek birneme aňsat we natriý sulfidi köplenç aşgar serişdesi hökmünde hereket edýän azaldýan serişde hökmünde ulanylýar. Leýkoforyň gidrolizlenmeginiň öňüni almak üçin gazlandyrylan kül ýaly maddalary dogry goşup bolýar, ýöne hammamyň aşgazany azaltmak gaty güýçli bolup bilmez, ýogsam boýagyň peselmegi haýal bolar.
2, boýag erginindäki boýag süýüm bilen adsorbsion
Sulfid boýagynyň leýkofory boýag ergininde anion ýagdaýynda bar, sellýuloza süýümine gönüden-göni häsiýetleri bar, süýümiň üstünde ýerleşdirilip, süýümiň iç tarapyna ýaýradylyp bilner. Kükürt boýaglarynyň sellýuloza süýümlerine gönüden-göni eýeçiligi pes, köplenç kiçi hammam gatnaşygy ulanylýar, degişli elektrolitleri goşmak bilen has ýokary temperaturada boýag tizligini, tekizlemäni we geçirijiligini ýokarlandyryp biler.
3, okislenme bejergisi
Süýüme boýagdan soň, islenýän reňk görkezmek üçin kükürt boýag leýkusy okislenmeli. Okislenme wulkanizlenen boýaglar boýalandan soň möhüm ädimdir. Ansat oksidlenen wulkanizlenen boýag, ýuwmak we howa çalmak arkaly boýagdan soň howa bilen okislenip bilner, ýagny howany okislenme usuly; Okislenmek aňsat bolmadyk käbir sulfid boýaglary üçin okislenmegi öňe sürmek üçin oksidleýji serişdeler ulanylýar.
4. Gaýtadan işlemek
Bejergiden soň arassalamak, ýaglamak, siňdirişe garşy we reňk düzeltmek bar. Matadaky galyndy kükürdi azaltmak we matanyň çişmeginiň öňüni almak üçin boýagdan soň kükürt boýaglary doly ýuwulmalydyr, sebäbi boýagdaky kükürt we aşgazan sulfidindäki kükürt howada oksidlenip, kislotanyň döremegine sebäp bolar. sellýuloza süýüminiň gidrolizi we süýümiň çişligini peseldýär. Şol sebäpden, karbamid, trisodium fosfat, süňk ýelimi, natriý asetat we ş.m. ýaly çişmä garşy ýitiriji serişdeler bilen bejermek mümkin, wulkanizlenen boýaglaryň günleşmegini we sabyn tizligini ýokarlandyrmak üçin reňk boýalandan soň kesgitlenip bilner. Reňkleri bejermegiň iki usuly bar: metal duzy bejermek (meselem: kaliý dihromaty, mis sulfat, mis asetat we bu duzlaryň garyndysy) we kationiki reňk kesgitleýji serişdäni bejermek.
Iş wagty: 19-2023-nji dekabry